نابرابری در اختلالات بینایی مردم شاهرود

مقدمه: مطالعه کوهورت چشم پزشکی شاهرود به­منظور تعیین شیوع و بروز بیماری­های اصلی چشم در سنین بالا و مشخص کردن تعیین­کنندگان آن طراحی و فاز اول آن در سال­های 1387 و 1388 اجرا شده است. جامعه هدف در این مطالعه افراد بین 40 تا 64 سال شهر شاهرود می­باشند. برحسب وضعیت افراد نسبت به میانه نمره حاصله از وجود انواع دارایی­های ثابت، جامعه مورد بررسی به دو گروه برخوردار و غیربرخوردار گروه­بندی شد، اختلاف میانگین نمره دید دو گروه (بر حسب logmar) با استفاده از روش تجزیه اکساکا (oaxaca– blinder decomposition)، تحلیل و عوامل ایجادکننده نابرابری در میزان دید (presenting vision) مشخص و سهم تأثیر هر کدام روشن شد. یافته ها: از مجموع 5190 شرکت­کننده در مطالعه، 5182 نفر معاینه اپتومتری شده که 342 نفر (6/6%) در چشم بهتر دید بدتر از 3/0 در مقیاس لگمار (بدتر از 40/20) داشتند. این نسبت در گروه برخوردار 23/4% و در گروه غیربرخوردار 58/9% بود. این اختلاف از نظر آماری معنادار می­باشد (0001/0p<). 57% از اختلاف بین میانگین دید فرد در دو گروه مربوط به تغییرات متغیرهایی چون سطح سواد فرد، شغل، وضعیت مسکن، سن، جنس و سطح سواد سرپرست خانواده و 43% مربوط به تفاوت نحوه تأثیر این متغیرها ناشی از اختلاف عرض از مبدا و ضرایب آن­ها در دو گروه بود. قسمت اعظم اختلاف میانگین دو گروه ناشی از سن، وضعیت تأهل و میزان تحصیلات سرپرست خانواده بود. نتیجه ­گیری: نابرابری در اختلالات بینایی قابل توجه و علاوه بر عوامل شناخته شده در ایجاد این اختلالات، عوامل اقتصادی- اجتماعی هم نقش قابل توجه­ای دارند. برای موفقیت برنامه­های پیشگیری و درمان باید به این عوامل توجه کرده و مداخله­های مناسب طراحی نمود.